Rynek ubezpieczeń we Francji

We Francji istnieją dwie odrębne instytucje pełniące rolę funduszy gwarancyjnych: Fonds de Garantie des Assurances Obligatoires de Dommages (FGAO) (Fundusz Gwarancyjny ds. Obowiązkowych Ubezpieczeń Majątkowych), w ramach którego znajduje się kilka innych funduszy gwarancyjnych oraz całkowicie odrębny Fundusz Gwarancyjny dla ubezpieczycieli życiowych (Fundusz Gwarancyjny ds. Ubezpieczeń na Życie).
FGAO został powołany do życia na podstawie zarządzenia z 1 sierpnia 2003 roku, które
weszło w życie w dniu 17 lutego 2004.
FGAO jest podmiotem prywatnym, zobowiązanym do świadczenia usług publicznych, podlegającym przepisom prawa prywatnego. Posiada on osobowość prawną. Jego członkami są wszystkie autoryzowane we Francji towarzystwa ubezpieczeń majątkowych.
Nadzór nad działalnością FGAO sprawuje Ministerstwo Gospodarki, Finansów i Przemysłu.
FGAO mieści się w 3 placówkach tzn. w Paryżu, Marsylii oraz Vincennes, z których każda odpowiada za inną część Francji (odpowiednio Paryż – region Paryża i Wschodni, Marsylia – region Północno-Atlantycki, Vincennes – region Południowy). Najwyższym organem FGAO jest Rada Dyrektorów składająca się z 18 członków, z czego 10 osób reprezentuje środowisko ubezpieczycieli, natomiast 8 – to praktycy. Bieżącą działalnością
Funduszu kieruje Dyrektor Generalny.
W instytucji zatrudnionych jest 270 pracowników, którzy zajmują się realizacją zadań związanych ze wszystkimi funduszami gwarancyjnymi, którymi zarządza FGAO, a są to:
1) Fundusz Gwarancyjny dla Ofiar Aktów Terroryzmu i Innych Czynów Sprzecznych z Prawem
2) Fundusz Gwarancyjny dla Osób Zarażonych Wirusem HIV w Trakcie Transfuzji lub Podczas Leczenia Hemofilii
3) Fundusz Gwarancyjny dla Ofiar Azbestu.
Oprócz tego FGAO zarządza także Funduszem Gwarancyjnym ds. Wypadków w Ruchu Drogowym i Polowań (Fonds de garantie des accidents de circulation et de chasse – FGAC), którego zadania przejął 17 lutego 2004r.
FGAC został ustanowiony ustawą z dnia 31 grudnia 1951 roku w celu wsparcia osób poszkodowanych w wypadkach drogowych spowodowanych przez nieubezpieczonych lub niezidentyfikowanych sprawców. Co ciekawe obowiązek posiadania ubezpieczenia przez kierujących pojazdami mechanicznymi we Francji wszedł w życie dopiero w 1958 roku. Członkami FGAC są wszystkie zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność ubezpieczeniową w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na terytorium Francji.
Kompetencje FGAO związane bezpośrednio z realizacją zadań FGAC to przede wszystkim ponoszenie odpowiedzialności w związku ze zdarzeniami drogowymi lub polowaniami, w których sprawca nie legitymuje się polisą ubezpieczenia obowiązkowego OC (komunikacyjnego lub rolnego), pozostaje niezidentyfikowany lub jest ubezpieczony w zakładzie ubezpieczeń znajdującym się w stanie likwidacji
Poza tym pełni on rolę francuskiego organu odszkodowawczego w rozumieniu Czwartej Dyrektywy Komunikacyjnej.
Ponadto do zadań FGAO należy:
– wypłata odszkodowań za szkody powstałe w budynkach, wskutek robót górniczych oraz wskutek katastrof technologicznych
– odpowiedzialność za szkody na osobie lub na mieniu spowodowane przez bezpańskie zwierzęta lub też zwierzęta, gdzie właściciel jest nieznany bądź nieubezpieczony.
Podstawowym źródłem finansowania funduszu są:
– składka płacona przez ubezpieczonych posiadaczy pojazdów, w wysokości 0, 1% wartości każdej polisy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
– składki zakładów ubezpieczeń stanowiące 1 % wydatków Funduszu
– wpłaty przekazywane przez nieubezpieczonych sprawców wypadków, pokrywających 10% świadczeń wypłaconych uprzednio przez fundusz stronie poszkodowanej (niezależnie od tego, zobowiązani są oni również zwrócić wszystkie wydatki, jakie poniósł FGAO z tytułu szkody)
– wpłaty przekazywane przez władze publiczne i państwowe, których pojazdy są zwolnione z obowiązku ubezpieczenia, stanowiące 5% wypłaconego uprzednio przez fundusz odszkodowania
– dochody z lokat
Ważnym źródłem dochodów funduszu są dodatkowe opłaty pobierane przez policję od mandatów nakładanych na nieubezpieczonych kierowców.
Odpowiedzialność funduszu jest ograniczona do wysokości minimalnych sum gwarancyjnych, obowiązujących dla szkód osobowych i rzeczowych na terytorium Francji. Limity minimalnej sumy gwarancyjnej obowiązującej na terytorium Francji począwszy od 1 stycznia 2002 roku wynoszą:
− za szkody na osobie = brak limitów
− za szkody na mieniu (na zdarzenie) = 460 000 euro
Fundusz kompensuje szkody spowodowane ruchem pojazdów mechanicznych w następującym zakresie:
1) w przypadku sprawcy nieubezpieczonego – za szkody na osobie i na mieniu (udział
własny dla szkód rzeczowych wynosi 300 euro);
2) w przypadku sprawcy niezidentyfikowanego – wyłącznie z tytułu szkód osobowych; jeśli jednakże w wyniku zaszłego zdarzenia kierowca pojazdu lub inni pasażerowie doznali poważnego uszczerbku na zdrowiu, fundusz uznaje także poniesione szkody rzeczowe;
3) w przypadku sprawcy ubezpieczonego w zakładzie, który znajduje się w trakcie likwidacji, po wycofaniu zezwolenia na wykonywanie działalności – za szkody na osobie i na mieniu.
Ważną kwestią jest również zgłoszenie się do FGAC w odpowiednim czasie. Np. w przypadku sprawcy nieznanego, poszkodowani powinny przesłać wniosek roszczeniowy do Funduszu nie później niż w ciągu 3 lat od daty wypadku, a w pozostałych przypadkach nie później niż w terminie 5 lat od daty zdarzenia. Jeśli poszkodowany natomiast poniesie jedynie szkody rzeczowe, jego wniosek do Funduszu winien być złożony w okresie 1 roku od zajścia wypadku.
Na FGAO został narzucony także obowiązek wypłaty rekompensat gwarancyjnych dla klientów upadłych zakładów ubezpieczeń z tytułu zawartych przez nich polis obowiązkowych ubezpieczeń OC. Do takich ubezpieczeń należą: OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, OC myśliwych, odpowiedzialność cywilna z tytułu wykonywania prac budowlanych, z tytułu wykonywania usług medycznych, z tytułu wykonywania innych usług profesjonalnych, OC ogólne, OC przewoźników.
Jedynie w przypadku OC komunikacyjnego obowiązuje tzw. zasada pełnej kompensacji, natomiast w pozostałych sytuacjach FGAO może pokryć tylko 90% roszczeń.
W zakresie zakładów świadczących usługi w obszarze obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz OC myśliwych FGAO podejmuje działania już po cofnięciu oficjalnego zezwolenia na wykonywanie działalności.

Dodatkowe ubezpieczenie – czuj się bezpiecznie na zagranicznym stoku narciarskim.
Ustawodawstwo francuskie przewiduje tu tzw. zasadę 40 dni, która polega na tym, że jeśli osoba uprawniona do zaspokojenia roszczeń zgłosi się do Funduszu ze stosownym wnioskiem lecz po terminie 40 dni od oficjalnego cofnięcia zezwolenia, wówczas Fundusz nie ponosi żadnej odpowiedzialności.
Począwszy od roku 1999 we Francji istnieje również całkowicie odrębna instytucja pełniąca rolę Funduszu Gwarancyjnego w zakresie upadłości zakładów ubezpieczeń życiowych (Fundusz Gwarancyjny ds. Ubezpieczeń na Życie). Mając na uwadze potencjalne konsekwencje takiej upadłości oraz zauważając potrzebę stworzenia specjalnego mechanizmu ochronnego tak dla konsumentów jak i dla rynku ubezpieczeniowego, rząd francuski podjął decyzję o stworzeniu specjalnego Funduszu Gwarancyjnego, podejmującego interwencję wyłącznie z chwilą wystąpienia zagrożenia upadłością lub rzeczywistą niewypłacalnością zakładów ubezpieczeń życiowych.